Apartman Temizleyicisinin Bir Kadın Olarak Portresi: Kul

Öz: Önce öykü yazarı kimliğiyle tanınan Seray Şahiner, 2014’te yayımlanan ilk romanı Antabus’un ardından “Reklamı Atla” adıyla denemelerini bir araya getirir. Yazarın ikinci romanı Kul ise 2017’de yayımlanır. Apartman merdivenlerini temizlemekle geçimini sağlayan Mercan’ın yaşamına odaklanan Kul, 2018’de Şahiner’e Orhan Kemal Roman Armağanı’nı kazandırır. Kul, yalnızlığı ve çaresizliği ile baş etmeye çalışırken umutlarına tutunan Mercan’ın yaşamındaki eksiklikleri, televizyonla kurduğu ilişkiyi, çekip gitmiş kocasıyla doğmamış çocuğuna duyduğu özlemi ve bu arada aradığı çareleri anlatan bir romandır. Mercan, emeğiyle geçinen ve fark edilmeden yaşamını sürdüren kadınların temsilcisi konumundadır. Bu makale; “Yukarıdakiler ve aşağıdakiler”, “Mercan’ın yalnızlığı ve televizyonla kucaklaşma”, “Sokağa çıkan Mercan’ın bireyselliğine yürüyüşü” ile “47. Orhan Kemal Roman Armağanı” alt başlıklı bölümlerden oluşmakta ve Mercan’ın kendi ayakları üzerinde durma çabasının kendine özgü niteliklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır.

Anahtar kelimeler: Seray Şahiner, Edebiyat, Roman, Kul, Kadın

Efnan Dervişoğlu
DOI: 10.29224/insanveinsan.1009920
Yıl 9, Sayı 31, Kış 2022


Tam metin / Full text
(Türkçe)

419 İndirme


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

Birhan Keskin Şiirinde Aşk ve Doğa: Halk Şiirinden Ekofeminist Şiire Doğru

Hülya Çevirme

Öz: Bu çalışmanın amacı halk şiiri geleneği ile Birhan Keskin şiirinin akrabalığını aşk ve doğa izlekleri çerçevesinde metinlerarası bir okumayla sorgulamaktır. Sonuç olarak Birhan Keskin çağdaş bir şair olarak geleneksel olanı poetikasının güçlü bir kaynağı olarak benimsemiş, halk şiirinin animist/ mistik/ aşkın ve akışkan anlayışını çağdaş Türk şiirine eklemlemiştir. Keskin, Yunus Emre ve Karacaoğlan’la yüksek düzeyde metinlerarası bir söyleşim içindedir. Halk şiiri geleneğinin doğaya öykünme ve doğanın sağaltıcı gücüne sığınma izlek ve motiflerini, döngüsel tarih ve arkaik kadınlık mitiyle birleştirmiştir. Keskin, şiirinin metafiziğini Türkçe mistik şiir üzerinden var etmiş, romantik aşkı ve doğayı yeniden yüceltmiştir. Birhan Keskin kadim olanı tekrar etmekle kalmamış, Türk halk şiirinin hiyerarşisiyle modern karşıtlığı arasında, ekofeminist bir köprü kurmaya çalışmıştır. Keskin’in geleneksel şiirle söyleşmesi kuşkusuz şiirine doyumsuz bir kültürel derinlik, söylemine tanıdık bir dilsel kolaylık sağlamıştır. Keskin’in şiiri, Akışkan modern şiirin de halk şiirinden nasıl yararlanıldığını göstermek açısından şiirin kültürel belleği lehine yol açıcı olmuştur.

Anahtar kelimeler: Birhan Keskin, Yunus Emre, Karacaoğlan, Aşk, Ekofeminist şiir

Hülya Çevirme
DOI: 10.29224/insanveinsan.1009665
Yıl 9, Sayı 31, Kış 2022


Tam metin / Full text
(Türkçe)

527 İndirme


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.

Jale Sancak’ın Uyanan Güzel Romanında Kadın ve Kendilik

Mihrican Aylanç

Öz: Bu çalışmada Jale Sancak’ın Uyanan Güzel romanının kadın karakteri Vahide’nin kendilik oluşturma süreci kendilik kuramı çerçevesinde içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Jale Sancak, Uyanan Güzel romanında ataerkil toplum kıskacında kalan, şiddetin çeşitli boyutlarına maruz kalarak eve kapatılan, ötekileştirilip susturulan kadınların varoluş sancılarını sorgular. Jale Sancak, Uyanan Güzel romanında kadınların çocuklukta ataerkil düşünce kalıplarıyla çevrelenip toplumun otokontrolüne teslim edilen iç varlığına işaret eder. Kadının bireyleşmesinin mümkün olduğunu vurgulamak yönünde ataerkil sisteme karşı toplumsal bir farkındalık yaratma çabası içine girer. Romanda Vahide karakteri ile susturulan, hayalleri elinden alınan kadınlar için kendilik oluşturmanın zor olduğu ancak imkânsız da olmadığı olay örgüsü ve karakter sentezleriyle ortaya konmaktadır. Kadının erkeği dışlamadan, vicdan ve merhametini yitirmeden benliğini koruyarak mutluluğa uyanabileceği sezdirilmektedir. Kendi yaşamının iplerini eline alıp “kendi olarak” topluma gözlerini açan kadınların kamusal alanda da eyleme geçebildiği, böylelikle bütüncül bir kimliğe erişebildiği vurgulanmaktadır.

Anahtar kelimeler: Uyanan Güzel romanı, Kadın, Kendilik, Toplumsal cinsiyet, Ataerki

Mihrican Aylanç
DOI: 10.29224/insanveinsan.1010081
Yıl 9, Sayı 31, Kış 2022


Tam metin / Full text
(Türkçe)

372 İndirme


Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Alıntı-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.